Kukurydza a żywienie zwierząt hodowlanych

Kukurydza jest praktycznie najważniejszą rośliną pastewną w naszej strefie klimatycznej. W Polsce wyróżnia się dwa główne kierunki użytkowania kukurydzy na cele paszowe: na kiszonkę z całych roślin oraz ziarno lub kolby. Ziarno kukurydzy zawiera dużo łatwo strawnych węglowodanów, natomiast mało włókna, co powoduje, że jego wartość energetyczna jest najwyższa ze wszystkich zbóż uprawianych w Polsce. 

Kukurydza w diecie zwierząt

Ziarno kukurydzy jest smaczne i chętnie pobierane przez zwierzęta. Zawiera ono mało białka o niskiej wartości biologicznej. Tłuszcz kukurydziany bogaty jest w witaminę E i ksantofile czyli barwniki, które nadają intensywne zabarwienie żółtku jaja kurzego oraz żółtawe zabarwienie skórze brojlera. Występują w nim również duże ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych, co powoduje występowanie miękkości słoniny. Jednak słonina tuczników żywionych wysokimi dawkami ziarna kukurydzy może mieć nieodpowiednią konsystencję i zabarwienie. Aby tego uniknąć, należy ograniczyć ilość kukurydzy podawanej w ostatnim okresie tuczu. Dawki pokarmowe z większym udziałem kukurydzy powinny być natomiast dokładnie bilansowane pod względem zawartości aminokwasów.

Zbiór i sposoby przechowywania kukurydzy

W momencie zbioru ziarno kukurydziane zawiera 30-35% wody. Koniec lata oraz początek jesieni nie sprzyja oddawaniu wody i wysychaniu ziarna. Przy tej wilgotności następuje więc bardzo szybki rozwój bakterii i pleśni a – w konsekwencji – psucie się ziarna. Powinno ono zaraz po zbiorze zostać zakonserwowane przez: suszenie, kiszenie lub dodatek preparatów chemicznych.

Istnieje wiele rodzajów urządzeń do suszenia ziarna. Mają one różną wydajność, co umożliwia dopasowanie i wykorzystanie ich we wszystkich typach gospodarstw. Wysuszone ziarno umieszcza się w magazynach lub silosach, tam może być ono przechowywane przez dłuższy czas. Suszone ziarno kukurydziane stanowi cenny komponent mieszanek paszowych dla wszystkich gatunków zwierząt. Zalecane jest ono szczególnie dla młodych zwierząt, które wymagają wyższej koncentracji energii z paszy.

Zakiszanie ziaren

Zakiszanie lub chemiczna konserwacja ziarna kukurydzy jest z kolei dużo tańsza niż jego suszenie. Z tego powodu metody te powinny być polecane wszystkim hodowcom bydła mlecznego, a także opasowego oraz świń. Kiszenie wilgotnego ziarna to technologia niezwykle prosta, wymaga jedynie rozdrobnienia ziarniaków. Do tej czynności najlepiej nadają się młynki bijakowe, które ustawia się w miejscu zakiszania ziarna.

Wilgotne ziarno najlepiej zakiszać w rękawach foliowych, stosując ten sposób straty są minimalne. W gospodarstwach natomiast, gdzie nie ma takiej możliwości, kiszonkę powinno się sporządzać w zbiornikach betonowych lub dołach ziemnych wyłożonych folią. Straty wówczas są jednak nieco wyższe. Do zakiszania nadaje się ziarno o wilgotności powyżej 25%. Po 3-4 tygodniach uzyskana kiszonka nadaje się do skarmiania, stanowi doskonałą paszę dla krów wysokowydajnych i opasów oraz tuczników. Kiszone ziarno nie powinno być natomiast stosowane w żywieniu drobiu.